KOAH Nedir?

-          KOAH, süreğen, bronşit ve akciğerlerdeki hava keseciklerinin harabiyeti sonucu hava akımının kısıtlanmasıyla seyreden bir hastalıktır. Hava akımındaki azalma daima ilerleyicidir.

Neden ve Nasıl Gelişir?

-          Hastalığın en önemli nedeni sigara kullanımıdır. Diğer nedenler ise mesleki olarak toz, duman ve gazların solunması, akciğeri koruyucu bir faktörün (Alfa-1-Antitipsin) doğuştan eksikliği, hava kirliliği, hava yollarının aşırı duyarlılığı ve sosyal etkenlerdir.

Sigara kullanımı hastalığın en önemli nedenidir. Ülkemizde yetişkinlerin yaklaşık olarak yarısı sigara içmektedir. Sigaraya başlama yaşı, dumanın yoğunluğu, günlük ve toplam sigara miktarı hastalığın gelişimini etkilemektedir. Anne ve babası sigara içen çocuklarda solunum sistemi hastalıkları ve kronik bronşite daha fazla rastlanır.

30 yaşından sonra akciğer kapasitesi her yıl azalmaya başlar. Sigara içen insanlarda bu azalma daha fazladır. Sigaranın bırakılmasıyla akciğer kapasitesindeki bu azalma yavaşlamaktadır.

Sigara Hava Yollarında Nasıl Bir Değişikliğe Neden Olur?

-          Çevresel ya da mesleki olarak çokça toz, duman, gazlar ve sigara dumanı hava yollarına ulaşır. Bu zararlı maddeleri temizlemek amacıyla hava yollarına toplanan hücrelerden ortama salınan bazı maddeler, hava yollarında pislik ve iltihap oluşturmaktadır. Aynı zamanda akciğerdeki hava keseciklerinin de yolunu bozmaktadır. Bu iltihap, mikroplarla ortaya çıkan bir iltihap değildir. Hava yollarında oluşan şişlik ve iltihaba bağlı olarak balgam miktarı artar. Üretilen fazla balgam, hava yollarında şişlik, kas kütlesinde artış, kıkırdak kaybı gibi nedenler büyük ve özellikle de küçük hava yolları daralır. Tüm bunların sonucu olarak da hava akım hızı azalır.

Büyük ve küçük hava yollarındaki daralmaya bağlı olarak kronik bronşit; hava keseciklerinin yapısının bozulması sonucu da anfizem meydana gelir.

KOAH lı Bir Hastadaki Belirtiler Nelerdir?

-          Hastalıkta üç temel yakınma görülür: öksürük, balgam çıkarma ve nefes darlığı.

Öksürük ve balgam çıkarma ilk ortaya çıkan yakınmalardır. Nefes darlığı özellikle hareket sırasında ortaya çıkar ve yıllar içerisinde yavaş yavaş artış görülür.

Hastalığın daha ileriki dönemlerinde kanda oksijen düşüklüğüne bağlı olarak elde, ayaklarda ve dudaklarda morarma ile kilo kaybı görülebilir.

KOAH Tanısı Nasıl Konulur?

-          Solunum fonksiyon testleri, hastalığın tanısının koyulmasında, şiddetinin belirlenmesinde, seyrinin değerlendirilmesinde ve diğer akciğer hastalıklarından özellikle astımın ayırt edilmesinde yardımcı olan testlerdir.

Fizik muayene, semptomlar ve solunum fonksiyon testleri KOAH tanısın konulmasında önemli ir yere sahiptir.

Doktora Ne Zaman Başvurulur?

-          Uzun süredir sigara kullanan veya maden, metalürji, çimento sektörü gibi KOAH hastalığına neden olabilecek bir meslekte çalışanlar için art arda 2 yıl ve her yıl 3 ay süren başka bir nedene bağlı olmayan öksürük, balgam çıkarma yakınmaları olduğunda hemen doktora başvurulmalıdır. Her geçen gün giderek artan nefes darlığı yakınması varsa yine doktora başvurulmalıdır.

KOAH Hastalığından Nasıl Korunulmalıdır?

-          Sigarayı bırakmak ya da sigara içilen ortamlarda bulunmamak bu hastalığa yakalanmamak için ilk sırada alınması gereken önlemlerdir.

-          Toz ve dumana maruz kalan mesleklerde çalışan kişilerin sigara içmeleri, KOAH hastalığına yakalanma riskini artıracağından bu kişilerin sigaradan uzak durması çok daha fazla önem taşımaktadır. Bu iş yerlerinde toz ve duman gibi maddelere maruz kalma derecesini azaltmak için maske kullanılması gibi önlemler faydalı olacaktır.

Nasıl Tedavi Edilir?

-          KOAH hastalığının tedavisinde ilk ve en önemli adım sigaranın bırakılmasıdır. Daha sonraki basamaklar: çevresel ve mesleki hava kirliliğinin kontrolü, hekim kontrolünde uzun süreli ilaç tedavisi ve atak tedavisinden oluşmaktadır.

KOAH Hastasının Rahat Yaşaması İçin Pratik Yöntemler

-          Dar giysilerden kaçınılmalı, önü düğmeli giysiler tercih edilmelidir.

-          Mutfakta yemek pişirirken aspiratör çalıştırın ve mutfağı etkin bir şekilde havalandırın.

-          İlaçlarınız daima yatağınızın başucunuzda bulunsun.

-          İşlerinizi oturarak yapmaya çalışın.

-          Eğilmekten ve uzanmaktan kaçının.

-          İşlerinizi önceden planlayın ve acele etmeyin.

-          Hareketleriniz yavaş ve kararlı olsun.

Son olarak, eğer sigarayı bırakır, hekim kontrolünde tedaviye uyum sağlar ve mümkün olduğunca aktif olursanız çok daha sağlıklı, mutlu ve üretken bir yaşam sürebilirsiniz.

Gerze Gündem Haber