Malazgirt zaferiyle Anadolu kapılarını Türklere açan Mücahid Sultan Muhammed Alparslan, muhabereye katılan kumandan ve Türkmen reislerine Anadoluyu Türkleştirme ve İslamlaştırma vazifesini verdi. Bunlardan Kutalmışoğlu Süleyman Şah, Selçuk Bey in oğlu Arslan Yabgunun torunu olup, Anadoludaki fetih harekatından sonra Antakya dan Anadolu ya girdi 1075 senesinde İzniki fethederek, emrindeki kuvvetlerin merkezi yaptı. Böylece, Türkiye Selçuklu Devletinin temeli atılmış oldu. 1082 senesinde Adana, Tarsus ve Misis dahil tüm bölgeyi zaptetti. 1084 senesinde Hıristiyanlardan Antakyayı aldı.1086 da Suriye Selçuklu Meliki Tutuşla yaptığı muharebede vefat etti.
Selçuklu Sultanı Melik şahın 1092 de vefatından sonra İrandan kaçarak gelen Kılıç Arslan İznik te, tahtta çıkarıldı. Devleti yeniden teşkilatlandırdı. 1096-1099 senelerinde ilk haçlı savaşlarıyla iznik elden çıktı ve Konya merkezi yapılarak barış sağlandı. Daha sonra Emir Çavlı, Artuk oğlu İlgazi ve Suriye meliki Rıdvanın kuvvetleriyle Habur nehri kenarında yaptığı muharebede nehirde boğuldu ve oğlu Şehinşah esir alında. 1110 senesinde esaretten kurtulan Şehinşah Konyaya gelerek tahta geçti. Lakin 1116 senesinde Danişmendliler tahttan indirip yerine şehzade Mesudu Sultan ilan ettiler. Kırk yıl saltanatta kaldıktan sonra 1155 senesinde vefat etti. Yerine II. Kılıç Arslan tahtta çıktı.1192 de kendisinin vefatıyla yerine büyük oğlu Gıyaseddin Keyhüsrev geçti. Lakin diğer 11 kardeşi buna karşı çıkınca hemen fırsattan Tokat Meliki Rükneddin Süleyman Şah Konyayı zaptetti ve tahta çıktı. Devleti toparlayarak, Saltuklu Devletine son verdi. lakin 1204 de vefat etti. Yerine Gıyaseddin Keyhüsrev tahta tekrar geçti.
1211 senesinde Bizans ordusuyla yapılan muharebeye Selçuklu ordusu büyük zafer kazandı, lakin şehid düştü, yerine İzzeddin Keykavus geçti. Verem hastalığından 1220 senesinde Viranşehirde vefat etti. Yerine Alaeddin Keykubad geçti. Moğol tehlikesiyle uğraşlarverdi, lakin 1237 de Kayseride vefat etti. Yerine büyük oğlu Gıyaseddin Keyhüsrev geçti. Moğollara 1243 de yenilmesiyle devlet parçalanmaya başladı. 14, yüzyıl başında tamamen Anadoludan silinen Selçuklu Devleti yerini Osmanlı Beyliğine bırakarak yeni bir çağ başlamış olur.
Araştırmacı Yazar
Volkan Yaşar BERBER