43 Milyon Ton Radyoaktif Katı Atık Ne Olacak

Fukuşima’nın 1000 ayrı geçici depolama alanındaki 43 milyon ton radyoaktif katı atık ne olacak?

43 Milyon Ton Radyoaktif Katı Atık Ne Olacak

  Japonya, yüzölçümü 13 783 kilometrekare olup kazadan önce 2 milyon kişinin yaşadığı Fukuşima’nın, Kawauchi kasabasından çıkan tonlarca radyoaktif atığını yakmaya karar verdi. Atıklar, Kawauchi’de patlamanın olduğu Fukuşima nükleer santralin iki yanında 20 kilometre kadar uzanan yolun çevresinde torbaların içine istiflenmiş. Radyoaktif temizlik görevlilerinin topladığı çoğu toprak, bitki karışımı radyoaktif bulaşığı katı atık en fazla 8000bq*/kg radyoaktiviteye dayanıklı hacmi 1 metre küplük (kapasite ağırlığı 1 ton)torbalarda muhafaza ediliyor. Kawauchi Minamisoma, radyoaktif temizlik pratikleri için Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) ve Japon Hükümeti tarafından model alınan bir köy. Burda hummalı bir çalışma başlatılarak kazadan sonraki 1 yıldan az bir sürede devlet tarafından civardaki evleri ve ormanın içinde en kuytu yerleri dahil eden bedeli 10 milyar Euro’luk  bir temizlik başlatılmış bulunuyor.

Halihazırda geçici depolama alanlarında kasabalıların tercihlerine göre siyah, gri ya da mavi renkli torbalarda tutulan 43 milyon ton ağırlığındaki katı atık 1000 farklı geçici depolama alanına dağıtılacak. Torbaların içinde çoğunlukla radyoaktivite bulaşmış bitki, çimen var. Bir de radyoaktif topraktan, pirinç tarlalarından, çocuk oyun alanlarından toplanan radyoaktif kirli toprak atıklar var ki bunlar üzerlerine radyoaktif yağmur/evlerin su oluklarında biriken radyoaktif toz partikullerin yağmış olduğu toprak. Japon hükümeti 1 Ocak 2015 bu plastik torbalarda istiflenen atıklarla itibariyle ilgileneceğine söz verdi.

2012 yaz aylarından itibaren 17 000 temizlik görevlisi radyoaktif temizlik sürecinde çalışmış bulunuyor

Çalışanların söylediği kendi ailelerinin bile Fukuşima’ya geri gelmeye çekindiği yönünde. Otsube deposundan bir çalışanın söylediğine göre bu temizleme işlerinin asla belirlenen zamanda bitirilemeyecek çünkü, ağzı bağlı torbalardaki bitkilerin radyoaktivitenin etkisiyle de büyümesi neticesinde torbaların mühürleri açılıveriyor, etrafa radyoaktivite yayılıyor, mevcut işler bitirilemiyor.

Japon hükümeti Fukuşima Daiichi Nükleer santrali yakınındaki Futaba ve Okuma kasabalarından toplanan en yüksek (100 000bq/kg) radyoaktivite oranı ile en düşük (8000bq/kg) radyoaktivite oranı olan katı atıkları önce yakmayı sonra depolamayı planlıyor.

Radyoaktivitesi en yüksek olanlar (100 000Bekrel/kg ) 30 sene için belli bir alanda depolandıktan sonra, 200 sene muhafaza edileceği nihai depo alanına gönderilecek.

Öte yandan, IAEA tarafından nükleer atıkların yakılmasının en iyi çözüm olarak değerlendirse de uzmanlar yarılanma ömrü 30 yıl olan Sezyum 137 izotopunun tamamen yok olmasının mümkün olmadığını ve radyoaktif emisyonun atmosfere karışmaması için yeni teknolojik geliştirmelerin şart olduğunu söylüyor. Fakat problem şu ki; Japonya’daki bu atıklar yakıldığında, Radyolojik Korunma ve Nükleer Güvenlik Enstitüsünce kabul edilebilir emisyon seviyesinde olmayacak.

Buna rağmen nükleer atıkların yakılabileceği tesis sözkonusu normların dışına çıkarak çalıştırılıyor. Areva’dan bir yetkilinin açıkladığına göre; Areva’ya ait Marcaoule adlı tesisinde yakma kapasitesi sadece yılda 3000 ton iken Japon Hükümeti ‘nin kurtulmak istediği katı atık 22 milyon ton civarında olduğu Hükümet yetkilileri tarafından ifade ediliyor. Japonya ‘nın teknolojisi ne kadar iyi olursa olsun 22 milyon ile 3000 ton arasında büyük fark var ki teknoloji farkı bile, kapasiteyi bu kadar alakasız hale getirmez. Bu durum Japonya’nın atmosfere ciddi anlamda radyoaktif emisyon karıştırdığı anlamına gelecektir. Üstelik yakma işlemi radyoaktiviteyi yok etmez çünkü radyoaktif atığın tamamen bertarafının önünde çeşitli engeller vardır.

5 Ocak 2015 tarihinde; 2011 nükleer kazasının meydana getirdiği radyoaktif maddenin bir yerde depolanması için ilk karşı çıkış, depo alanlarının kurulmasının planlandığı ilçelerde yaşayanlardan gelen itirazlardır. Hükümet 12 geçici alanındaki katı atığın toplanıp 5 eyalete taşınmasını planlamıştır Bu eyaletler: Miyagi ,İbaraki ,Tochigi ,Gunma ve Chiba’dır . Buralardaki tesisler 8000bq/kg dan fazla olan radyoaktif atıkları muhafaza edecektir ve bu katı atık torbalarının içinde kül ,çamur,kompost, çeltik samanı bulunmaktadır .

2014 yılı Eylül sonunda Çevre Bakanlığı tarafından 12 eyalete 152 236 ton atık gönderilmişti. Hükümet nihai imha işlemleri için potansiyel sahalar olarak Tochigi ile Miyagiyi belirlemiş ise de bu, yerel yöneticilerin, belediye başkanlarının ve kent sakinlerinin karşı çıktığı bir uygulama olmuştu .   Potansiyel alanlardan Tochigi eyaletindeki Shioya kasabasının sakinleri Japoyada en meşhur 100 kaplıcadan biri olan Jojinzawa kaplıcasının yakında olduğu gerekçesiyle bu seçime itiraz etmişti.

Shioya Belediye Başkanı Kazuhisa Mikata bakanlığa yönelik bir imza kampanyası başlatarak atıkların başka bir yerde depolanması için 170 000 imza toplamış, atıkların Fukuşima eyaetinde nükleer santral sahasında depolanması gerektiğini savunmuştu.

Sonuç olarak atıkların geçici bir alanda belirsiz bir şekilde bekletilmesi mümkün olmadığı için ilerleyen günlerde Hükümet ve Çevre Bakanlığı, 127 513 ton katı atığı mevcut tesislerle, bunların 100 000 bq/kg olan en tehlikeli kısmını ise yerel yöneticilerin ve halkın istediği gibi Okuma ve Futaba’da özel arazi satın alarak depolamaya karar verdi. İşlemlere 2015 in ilk birkaç ayı içinde başlanması bekleniyor.

*bekerel(bq) :Ölçü sisteminde radyoaktivite birimidir; atom çekirdeğinin bir saniyede bozulması demektir. Kaynak: Uludağ sözlük

Haber: Pınar Demircan

Nuclear –News , Japantimes ,Yeşil Gazete

Gerze Gündem Haber

Güncelleme Tarihi: 31 Ocak 2015, 09:21

Mustafa Yoğurtçu

YORUM EKLE
banner381
SIRADAKİ HABER