2013 yılında yapılan yasal düzenleme ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’na eklenen Geçici 85’inci madde ile yurt dışından ülkeye getirilen para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile varlığı kanaat verici bir belgeyle ispat edilen taşınmazların beyan edilmesi ve yüzde 2 oranında vergisinin ödenmesi halinde bildirilen veya beyan edilen varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacağı öngörülmüştür.
2019 yılında 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’na eklenen Geçici 90’ıncı madde ile bu kez sadece yurt dışında değil Türkiye’de bulunan ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazların beyan edilmesi ve yüzde 1 oranında vergisinin ödenmesi halinde bildirilen veya beyan edilen varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacağı öngörülmüştür.
Son olarak 2020 yılında 7256 sayılı Kanun ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’na eklenen Geçici 93’üncü madde hükmüyle önceki düzenlemeye paralel şekilde yurt dışında bulunan varlıkların beyan edilerek ülkeye getirilmesi; yurt içinde Türkiye’de bulunan ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazların, 30/6/2021 tarihine kadar vergi dairelerine bildirilmesi halinde bildirilen varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacağı öngörülmüş ve bu kez Geçici 90’ıncı maddeden farklı olarak Geçici 93’üncü madde kapsamında beyan edilen varlıklar üzerinden herhangi bir oranda vergi alınması öngörülmemiştir.
31/12/2021 tarihli ve 31706 (6.Mükerrer) sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 5058 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile bu maddenin birinci, ikinci ve beşinci fıkralarında yer alan sürelerin 31/12/2021 tarihinden itibaren 30/6/2022 tarihine kadar (bu tarih dâhil) uzatılmasına karar verilmiştir.
Dolayısıyla Geçici 93’üncü madde kapsamında varlık barışı hükümlerinden yararlanabilmek için yurt dışından getirilecek varlıkların bildirimi izleyen 3 ay içinde ülkeye getirilmesi, Türkiye’de bulunan varlıkların ise sadece vergi dairelerine bildirilmesi yeterli görülmektedir.
Madde hükmünde Türkiye’ye getirilen varlıklarını, dönem kazancının tespitinde dikkate almaksızın işletmelerine dâhil edebilecekleri gibi aynı varlıkları vergiye tabi kazancın ve kurumlar için dağıtılabilir kazancın tespitinde dikkate almaksızın işletmelerinden çekebilecekleri öngörülmüştür.
193 sayılı Kanun’un Geçici 85 ve 90’ıncı madde hükümlerine ilişkin olarak bildirimde bulunan ve yüzde 2 ile yüzde 1 oranında vergisi ödenen varlıklara ilişkin olarak bildirilen veya beyan edilen varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacağı hükmüne istinaden, beyan edilen varlık tutarını aşmadığı sürece vergi incelemesi yapılamayacağı ve bu tutarın aşılması halinde ise aşan kısım için ancak vergilendirme yapılabileceği yönünde yargı kararları istikrar kazanmıştır.
Dolayısıyla Geçici 93’üncü madde kapsamında yurt dışında bulunan varlıkların bildirilmesi ve üç ay içinde ülkeye getirilmesi; gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerinin Türkiye’de bulunan ancak kanuni defterlerde yer almayan varlıkların vergi dairelerine bildirilmesi halinde bu kez yüzde 1 veya 2 oranında vergi ödenmeksizin, bildirilen varlık tutarları hakkında inceleme ve tarhiyat yapılamayacaktır.
Ayrıca Gelir Vergisi Kanunu’nda yer alan bir düzenleme olmakla beraber kanun maddesinde bildirilen veya beyan edilen varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacağı ifadesi yer aldığından beyan edilen tutarın üzerinde bir matrah farkı tespit edilmediği sürece mükellefler hakkında hiçbir vergi tarhiyatı yapılamayacaktır.
Nitekim Geçici 85 ve 90’ıncı maddelere ilişkin yargı uygulamasında bildirilen tutarlara ilişkin sadece gelir veya kurumlar vergisi değil katma değer vergisi tarhiyatının da yapılamayacağı yönünde Danıştay ve Bölge İdare Mahkemesi kararları bulunmaktadır.
Bu nedenle geçmişe dönük olarak kayıt ve beyan dışı bırakılmış kazançların, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’na eklenen Geçici 93’üncü madde hükmüne istinaden vergi dairelerine bildirilerek bir anlamda vergi ödemeksizin matrah artırımında bulunmak gibi bir imkândan yararlanarak ileride cezalı tarhiyatlar ile karşılaşmadan bu avantajlı kanun maddesinden 30/06/2022 tarihi geçirilmeksizin bir an evvel istifade edilmesi düşüncesindeyiz.