Batı ilk defa son derece gelişmiş tıbbi bakım sistemini Müslüman dünyasından gördü.Avrupa da manastırların yanındaki hijyenik şartlardan uzak binaları hasta bakımı için kullanan batılı, Müslümanların dünyasındaki müstakil hastaneleri görünce çok şaşırmıştı. Harun Reşid tarafından Bağdat’ta yaptırılan hastahane gibi yaklaşık otuz kadar hastaneler yeşillikler içinde kurulmuş külliyeler şeklinde olup tam teşekküllü idiler. Bu dönemde (10.asırdan itibaren) islam dünyasında tıp mesleği artık profesyonel bir kurumlaşmaya girmiştir.
Cadde köşelerinde ilaç yapılacak baharatları ve tıbbi bitkileri satan aktarlar ve hekimlerin verdiği reçeteye göre ilaç hazırlayan dükkanlar mevcuttu. Bu kanunda ilk kanuni düzenleme 9. cu asrın başlarında ilmin en büyük hamilerinden Halife Me'mun tr dan yapıldı. Bilhasa iranlı hekimler ameliyat tekniklerinin gelişmesinde mühim katkıda bulundular. İslam 1500 yıllık tıbbi bilgi birikiminin sindirilmiş şeklini kendi yoğun tecrübesiyle birlikte bütün tıb ilimlerinin taranıp yeniden şekillendirilmiş halini batıya hazır olarak sunmuştur.
Müslümanların geliştirdiği hastalıklara bakış tarzındaki farklı ve mükemmel yaklaşımını batı alemi miras olarak almıştır. Hıristiyan dünyasında hastalıklar şeytani ruhların anlaşılmaz bir felaketi olarak görülürken, İslam dünyasında hastalıklar insan vücudunun fizyolojik işleyişindeki tabii arızalar olarak görülmekteydi. İslam dünyasındaki bu mükemmel tıb ilminin Arapçadan Latinceye tercümesinde en önemli rolü Constantin Afrileonus oynamıştır. Constantinin tercümeleri Salerno bir tıb okulunun kurulmasına sebep olmuştur. Bu tesirle beslenen Ortaçağ tıbbı ilk filizlerini Güney İtalya ve Sicilya da gösterdi. İslam kültürü ile 12. asırda Endülüs den yapılan tercümelerle hızlandı.
Araştırmacı Yazar
Volkan Yaşar BERBER