Alüminyum Bronz Tırtıklı Cumhuriyet Devrinde basılan ilk madeni para olup, 12 Şubat 1924 tarihli 411 sayılı kanuna göre 3 Ağustos 1924 de tedavüle çıkarılmıştır. Yazı ve rakamlar Arap harfleri iledir. Sarı renkte olup çilleri nisbeten az bulunmaktadır. Peşisıra Eylül 1924 de 5 kuruş, 14 Ekim 1924 de 100 para, 25 kuruş çıkarılmıştır. 25 Kuruş çok azdır kii, hatta bu paraya 1926 senesinde miladi takvimin kabul edilmesinden dolayı baskı tarihi olarak hicri yıl yerine miladi yıl olan 1926 tarihi konulmuştur. Darphane kayıtlarında böyle bir paranın basıldığına dair herhangi bir kayıt bulunmamıştır. Yazı ve rakamlar Arap harfleri iledir, dolayısıyla nadir paralardandır. Peşisıra çıkarılan 10,5 kuruşlar ve 100 para sonrasında nihayetinde gümüş 830 ayar 100 kuruş 1934 tarihinde kabartma T.C amblemi ortada Atatürk'ün sola bakan portresi altında zeytin dalları çevresinde TÜRKİYE CUMHURİYETİ yazısı, Arka yüzü ortada ay yıldız Ay'ın içinde 100 kuruş, altında 1934 tarihli, kenarlarında buğday başakları ve meşe dalları bulunan para 28 Mayıs 1934 tarihli ve 2416 sayılı kanuna göre basılmış olup, Cumhuriyetin ilk gümüş ve yeni harflerle basılan parasıdır.
Atatürk'ün portresi Londra Darphanesi Gravürcü Mr. Medkaley tarafından yapılmıştır. Ayrıca kısa zamanda taklidlerinin basılması üzerine Hükümetçe toplatılmış ve süratle yeni kalıplarla gümüş para basımına geçilmiştir, sonrasında basılanla ayırtedebilmek dikkat istemektedir ki yalnız paranın arka yüzündeki yıldız ve yazılar daha büyüktür. Bu husus ancak çok dikkatli bakıldığı zaman ayırt edilebilmektedir. Değişik kalıp ile basılmıştır. Baskı adedi azdır. Nadir paralardandır. Koleksiyoner arkadaşların bu ve benzeri paralardaki izahi güç olan nadirliklerin sebebini yeni araştırmalarla bulurlarsa Türk Nümatik tarihinin bazı karanlık noktalarını aydınlatmış olacağı temennisiylen, sağlıcakla kalınız.
Araştırmacı Yazar
Volkan Yaşar BERBER
değerli açıklamalarınız için teşekkürler.