Eugene Gavan, bir mevsim kalmak üzere geldiği İstanbul da 2 yıl kaldı ve ''Tünel Projesi '' ni meydana getirdi. Fransız uyruklu mühendis, kendi hükümetinden sermaye alma imkanını bulamamıştı. Gavan, bu defa taktik değiştirdi. İngilizliğini öne sürdü. Bir firma kurdu. Sömürgeciliği daha o tarihlerde sanat haline getirmiş İngiliz iş adamlarının dikkatini çekmeyi başardı. Yatırım yapmalarını sağladı. Neticede hisse senetlerinin her biri 20 İngiliz lirası tutarında 250,000 lira sermayeli ilk şirket kuruldu. Hatta Osmanlı devlet ricali ile uzun konuşmalı, çekişmeli oturumlara girişti. 6 Kasım n 1869 tarihli bir fermanla tünel yapma iznini alabildi. İnşaat 1874 yılının aralık ayına kadar sürdü ve masrafı 170,000 İngiliz lirasını buldu.
Yepyeni bir nakliye işi İstanbul da günün konusu oldu. Ama, bir uçtan bir uca Beyoğlu ile Galatayı yeraltından birleştiren yeni Tünel'in seyri hem acayip, hem de korku vericiydi. Antlaşma gereği şu ücret uygulanacaktı; yolcular 1.mevkide 2 kuruş, II. mevkide 1 kuruş vereceklerdi. Subaylar hariç, üniforma taşıyan askeri şahıslar yarım ücret ödeyeceklerdi. Yük ücretlerinde de; 10 okkaya kadar 20 para, 20 okkaya kadar 60 para, sonraki her okka için 10para ödenecekti. Hayvan içinse Öküz, inek, boğa, katır, at v.s 3 kuruş, dana, domuz, erkek ve dişi koyun 2 kuruş, kuzu, keçi 2 kuruş, arabaya koşulu at 6 kuruş, yalnız araba 4 kuruş, yük dolu arabaya 10 kuruş karşılığında Tünelde taşınıyordu.
Yolcu sayısı hızla arttı. Üstelik şirket, kadın ve erkek İslam halkın tedirgin olmadan gidiş-gelişini temin için, vagonları perdeyle ikiye bölüp harem ve selamlık yapma kurnazlığını gösterdi. Yıllık geliri 50000 altın lirayı buldu. 1874 yılından 1905 tarihine kadar İngiliz Şirketinin idaresinde 30 yıl aralıksız işletme devam etti.1910 yılında Şirket Tranway ihalesini de gerçekleştirmiş olup taa ki 70 yıl sonra 16 Haziran 1939 tarihinde gene de 175.000 lira karşılığında Cumhuriyet idaresine gerçekten devralındı.
Araştırmacı Yazar
Volkan Yaşar Berber