İlk siyer ve Megazi müellifi Ebû Abdillah Muhammed b. İshak b. Yesar 'ı bir çok tarih ve siyer alimi onun kitabını temel olarak kabul etmiş olup Medine'de 699 senesinde doğmuşlardır. Vesselam hicretten sonra 768 senesinde vefat ettiklerinden Hz. Muhammed s.a.v efendimizi görmüş, onunla konuşmuş, arkadaşlık etmiş ve ona inanmış olan Eshab-ı Kiram dan bir çok kişi ile görüşmüş, bir çok hadis aliminden hadis öğrenmiştir. Yaşadığı dönemde 'emirü-l mü'minin' ünvanıyla anılan muhaddislerden olan İbn İshak'tan pek çok kişi hadis ve megazi rivayet etmiştir. Örneğin İmam-ı Ahmed bin Hanbel r.a , ''İbn İshak'ın rivayet ettiği hadisler hasendir'' demiştir. Şu'be bin Haccac ise, İbn-i İshak'ın ''hadiste mü'minlerin emiri'' olduğunu söylemiştir. Keza İmam-ı Buhari, İmam Şafii, Yahya bin Sa'id el-Kettanİmam-ı Müslim, İbn-i Şihab ez-Zühri eserlerinde İbn-i İshak'ı referans göstermişlerdir. Bilinen eseri ''El meb'aşüvel megazi'dir.
Siyer, İslam dini literatüründe peygamberlerin, din büyüklerinin ve halifelerinin hayat hikayesidir. Muhammed b. İshak'ın siyer eseri ''El meb'aşüvel megazi'', ''Siratu İbn İshak'' veya ''es-Sire'' veya ''Kitabül Megazi'' ya da ''Siret-i Resül'' diye bilinen bu eser siyer alanındaki ilk eser olması dolayısıyla İslam tarihçiliği açısından çok önemlidir. Bu kitabı İbni İshak'' adıyla şerh etmiş ve bu şerh ile Almanca'ya çevrilmiştir. Zaman içinmde Siret-i Resül kitabını pek çok kimse şerh etmiştir. Bunlardan Ayni ve Süheyl en ünlüleridir. Ancak eser, İbn İshak'ın kişiliği ve eserde yer alan birkaç rivayet sebebi ile eleştirilir. Dedesinin Hıristiyan olması sebebiyle İncil ve Tevratta ki esasları ve efsaneleri nakletmekle özellikle İmam Malik ve sonrasında eleştirilmiştir.
İbn İshâk'ın Meğazi adlı eserinin dışında 17000 hadis derlediği nakledilir. Kadirşinas ilim erbabı öncelikle onun siyer ilmindeki önemine vurgu yapmışlardır. İbn Adiy bunlardan biridir. O şöyle der: Muhammed b. İshâk'ın birçok hadisi vardır. İmamlar ondan rivayet etmişlerdir. İbn İshâk'ın hiç fazileti olmasa dahi, melikleri, hiçbir faydası olmayan kitaplarla meşgul olmak yerine, insanların yaratılışı, Resûlullah (s.a.s)'in meğâzisi ve Risâleti ile meşgul olmaya yöneltmesi fazilet olarak ona yeter. Bu fazilette öncelik İbn İshâk’ındır. Bu konuda ondan sonradaha başkaları da tasniflerde bulundular. Fakat hiç biri onun ulaştığı noktaya ulaşamadı… Sikalar ve imamlar ondan rivayette geri durmamışlardır.İbn İshâk'ın tarihle ilgili eserlerinin müstakil kitaplar değil, hacimli bir eserin bölümleri olduğu tezi ağırlık kazanır. İbn İshak kendisinden sonra gelen Heysem b. Adî, Vâkıdî ve Taberî'den önce kronoloji esasına bağlı genel tarih yazan bir müelliftir.
Araştırmacı Yazar
Volkan Yaşar Berber