Teoman veya Tuman Yabgu, M.Ö 220'de Türk imparatoru olmuştu. Ondan evvel Türkler,, birbirlerinden ayrı krallıklar ve prenslikler halinde parça parça yaşamaktaydılar. İlk Türk imparatoru olarak Teoman sayılmaktadır. ''Yabgu'' Türkçede ''İmparator'' denilmektedir. Teoman Yabgu'nun sürekli Çin'e akın düzenlemesiyle o zamane varolan Çin ve 46 sene hükümdarlık yapan İmparator Çih-Huang 18 sene boyunca uğraşarak 2.250 km uzunluğunda muhteşem Çin seddini yaptırtmıştır. Teoman, en sevgili zevcesinin tesiriyle Mete'yi veliahtlıktan uzaklaştırmak ve bu zevcesinden olan oğlunu yerine geçirmek istemişti. Teoman ise derhal 10.000 kişilik ordu toplayarak, babasının üzerine yürüdü. Teoman Yabgu, zevcesi ve oğlu hep birlikte öldürüldüler. Türkler, Moğollar ve Tunguzlar ile yakın akraba bir kavimdir. Her üçüne birden ''Turan Irkları' denmektedir. Çin'in kuzeyinde yer aldıklarından dolayı, Çinlilerle sürekli münakaşa halinde olmuşlardır. Çin kaynaklarınca M.Ö 1766'da ''Şün-Goey'' ve M.Ö 1122'de ''Ta-Pi'' adında Türk kralının ve hatta M.Ö 1116'da Türklerin başında ''Pe-Şi'' adında kral bulunduğu belirtilmektedir. Türkler,''Hiung-Nu'' şeklinde anılmakta olduğu bunun Türkçesi ''Hun'' daha doğrusu ''Kun'' olarak anılmaktadır.
M.Ö 1050'dan 256 yılına 794 sene Çin de, Türklerin hüküm sürdüğü ve III. İmparatorluk hanedanı ''Çu'' lar Türktür. Lakin ''Çu'' hanedanı Türkçeyi unutmuş, Çinlileşmişlerdir. Türklerin en güneybatıda yaşıyan koluna Sakalar denmektedir ki savaşçı toplumdular, başında ünlü Alp-Er Tunga bulunmaktaydı ki M.Ö 624' öldürülmüştür. Alp-Er Tunga dan bir asır sonra Sakalar'dan Masagetlerin başına M.Ö 529'da kadın İmparatoriçe Tomiris geçmiştir. İran İmparatoru Kurus, Tomirise izdivaç teklifinde bulunmuştur lakin İran'ın hakimiyetine gireceğini bilen imparatoriçe kabul etmemiştir. Büyük Kurus, Sakalara saldırarak dağıttı. M.Ö 330 da Skalar'ın başında ''Şu'' adında hükümdar bulunmaktaydı. İskenderle savaşan sonrasında da sulh yapmıştı.
M.Ö IV. yüzyılda Hunlar'dan başka Yüeşiler, Dunhular gibi diğer Türk kavimleri de Mete'nin idaresindedir. Türk imparatorluğunun genişlemesi muhtemeldir çünkü, Çin kargaşalık içinde olup Batı da ne İranlılar nede Yunanlılar, Türkleri durduracak vaziyette değildirler.
Araştırmacı Yazar
Volkan Yaşar Berber