AIDS Nedir?

HIV adı verilen mikrobun neden olduğu ve insanın hastalıklarla savaşma yeteneğini zayıflatan bulaşıcı bir hastalıktır. Mikrobu alan kişi  uzun süre sağlıklı görünümdedir., ancak hastalığı başkalarına bulaştırır, bu kişide 2-10 yıl içinde değişik hastalıkları anımsatan yakınmalar ortaya çıkar.

 HIV Pozitiflik Nedir?

Kanında HIV virüsü bulunan kişilere HIV pozitif denir. Bu kişiler aynı zamanda kanında antikor bulunan seropozitif (Anti-HIV testi=ELISA testi pozitif) kişilerdir.

AIDS Nasıl Bulaşır?

AIDS virüsü enfekte kişinin vücut sıvılarında bulunur ve orada yaşar. Bulaşmada rol oynadığı saptanan enfeksiyonu bulaştırıcı özelliği kanıtlanmış vücut sıvıları; kan, meni ve vajina salgısıdır.

Dünyadaki epidemiyolojik çalışmalarda sadece üç bulaşma yolu belirlenmiştir.

            1-) Cinsel ilişki

           2-) Kan yolu

           3-) Anneden bebeğe bulaşma

 Cinsel İlişki İle Bulaşma

HIV ile enfekte kişi ile vajinal, anal ve oral cinsel ilişkiler sırasında virüs bulaşabilir. Sosyal yönden riskli davranışlar; birden fazla partneri olmak, eşcinsellik, hayatının fuhuşla kazanmak ve iyi tanımadığı kişilerle cinsel ilişkiye girmek olarak sıralanabilir.

 Kan Yolu İle Bulaşma

HIV ile enfekte kişiden alınan; kan ve kan ürünleri, organ, doku ve spermin başkasına verilmesiyle virüs bulaşabilir.

Kan yolu ile bulaşmanın diğer bir biçimi de, sterilize edilmemiş iğne enjektör, tıbbi ve diğer delici-kesici aletlerin kullanılması ile olan HIV geçişleridir. Uyuşturucu kullananlar ortak enjektör kullanımı nedeni ile risk altındadır.

Kanla bulaşık alet kullanma

- Jilet, tıraş bıçağı, ustura

- Manikür, pedikür aletleri

- Kulak delme, piercing

- Dövme, tattuaj

- Akupunktur

- Enjektör

- Diğer cerrahi aletler

  Anneden Bebeğe Bulaşma

HIV ile enfekte anne enfeksiyonu bebeğine bulaştırabilir. Virüs, gebelikte, doğumda  veya emzirme sırasında anne sütü ile bebeğe geçer. Anneden bebeğe bulaşma oranı kesin olarak bilinmemekle birlikte % 30 civarında olduğu tahmin edilmektedir.

Geçiş şu şekilde olabilmektedir:

- Hamilelik sırasında placenta yoluyla

- Doğum sırasında vajinal sıvılarla

- Doğumdan sonra anne sütüyle

AIDS Nasıl Bulaşmaz?

• Aynı evi, işyerini, tuvaleti kullanmak
• Sivrisinek vb. haşereler ile
• Yüzme havuzları ile
• Aile yaşantısı, toplumsal yaşam
• El sıkışma, kucaklaşma, cilt temasları
• Sosyal öpüşme
• Yemek ve içki, tabak-kaşık-bardak
• Yüzme havuzu, banyo, tuvalet
• Giysi ve çamaşır
• Böcek ve sinek sokmaları ile bulaşmaz.

 HIV günlük yaşamda aynı odada, büroda, sınıfta bulunmakla, aynı havayı solumakla bulaşmaz.

Kan Yoluyla Bulaşmanın Önlenmesi

1. Kan yoluyla bulaşmanın önlenmesi için öncelikle tüm kan ve kan  ürünleri ile organ, doku, sperm vs. veren kişilerin kanlarının uygun serolojik yöntemlerle taranması

2)      Steril şırınga ve aletlerin kullanımı 

 Anneden Bebeğe Geçişin Önlenmesi

Yüksek riskli kadınlarla görüşülerek HIV testi önerilmesi ve enfekte olduğu bilinen kadınlara hamilelikten korunma için uygun yöntemlerin önerilmesi  gerekmektedir.

Anti-HIV Testi Nedir? Ne Zaman Yapılır? Nerelerde Yaptırılabilir?

HIV vücuda girdiğinden itibaren, vücutta bununla savaşmak için özel antikorlar oluşur. Kandaki bu antikorların ELISA yöntemiyle saptanmasına Anti- HIV testi denir.

Anti-HIV antikorların ELISA yöntemiyle ölçülebilecek düzeye ulaşması için 3 aylık bir süreye (pencere dönemi) ihtiyaç vardır.

Bu nedenle test, bulaşma olduğu düşünülen tarihten 3 ay sonra yapılmalıdır.

Anti-HIV testi, üniversite hastanelerinin mikrobiyoloji laboratuvarlarında, devlet hastanelerinin laboratuvarlarında ve hıfzıssıhha merkezinde yaptırılabilir.

AIDS - Kazanılmış Bağışıklık Yetmezliği Sendromu olarak adlandırılan bir hastalıklar bütünüdür. Bireye HIV virüsü bulaşması sonucunda vücudun savunma gücü zayıflar ve birey bazı mikrop ve hastalıklara sağlıklı kişilerden daha duyarlı hale gelir. Sonuçta birden fazla hastalık ve kanserlerin ortaya çıkması ile AIDS tablosu oluşur.

HIV/ AIDS bulaşı cinsel ilişki yoluyla, kan yoluyla ya da hasta anneden bebeğe olabilir. El sıkışma, sosyal öpüşme, kucaklaşma, başkasının giysisini giyme, tükürük, gözyaşı, ter, öksürük, aksırık, aynı tabak ,çatal, kaşık, bardak , aynı  tuvalet ve banyoyu kullanma, ortak kalabalık mekanları kullanmakla, sivrisinek ve her türlü böceğin sokmasıyla ve yüzme havuzlarından  HIV bulaşmadığı kanıtlanmıştır. HIV dış ortama dayanıksız bir virüstür, vücut dışında yaşayamaz.

HIV tanısı sadece kan testleri ile konur. Virüs alınsa bile ilk 2-12 hafta içinde (+) sonuç vermeyebilir, bu döneme pencere dönemi denir. Kişi bu dönemde virüsü bulaştırmaya devam etmektedir. Bu testler önce ELİSA ile yapılır, (+) bulunan kanların sonucunun doğrulama testi ile kesinleştirilmesi gerekir. Bu testler kamu ve özel sektör sağlık üniteleri ve bu alanda faaliyet gösteren bazı gönüllü kuruluşlar tarafından, ülkenin her yerinde yapılmaktadır.

Henüz virüse karşı tam olarak etkili bir ilaç ve koruyucu aşı yoktur. AIDS ile mücadelenin temelini koruyucu önlemler oluşturmaktadır. İlişki sırasında kondom kullanmak en etkili korunma yoludur. Kan ile bulaşı önlemek için gereken her durumda tek kullanımlık enjektör kullanılmalıdır.

AIDS Nasıl Farkedilir ?

AIDS Virüsü (HIV) bir insana bulaştıktan sonra hastalık belirtileri hemen ortaya çıkmaz. Bu dönemdeki kişiye taşıyıcı denir, bu kişi virüsü taşır ve bulaştırır.  Ortalama 10 (3-12) yıl veya daha sonra hastalık belirtileri başlar.

HIV virüsü ile enfekte kişi herhangi bir belirti göstermeyip sağlıklı görünebilir, fakat AIDS’i başkalarına bulaştırır.

Tanı

 - AIDS virüsü tek bir hastalık tablosu oluşturmaz.

 - Kişinin kendi  kendine tanı koyması mümkün değildir.

 - Kesin tanı Kan testleri ile konur.

Gerze Gündem Haber