Gerze İlçesi Merkez ve Köylerini kapsayan ve 75 Dekar Kapama Zeytin Bahçesi Tesis Edilmesi planlanan projenin toplam maliyeti 95.925,00TL olacak. Sinop İl Özel İdaresi ve Gerze İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık müdürlüğünü ortak yürüttüğü projede nitelikli zeytin çeşitleri getirilerek yörede kapama bahçe tesis edilmek yolu ile zeytin üretimi ve zeytinciliğin çiftçiler için gelir getirici tarım kolu olması amaçlanıyor.

Proje çalışmasında, çeşit olarak Akdeniz’in ve Dünyanın en iyi zeytin çeşitleri olan Domat,  Ayvalık ve Gemlik çeşitleri getirilerek bu çeşitlerden karma, kapama zeytin bahçeleri oluşturulacağını belirten yetkililer, yapılan çalışmada, kurulacak zeytin bahçelerinden bir dekarından:askari 1880 kilo zeytin ürünü alınması hedefliyor.

 

İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürü Halil Karadeniz, proje hakkındaki ayrıntılı bilgiyi şu şekilde sundu:

IV. GERZE’DE ZEYTİNCİLİK

Zeytin bitkisi: Tarih boyunca insanlık için çok faydalı olmuş değerli bir bitki olmasına karşılık zor  iklim ve toprak şartlarına da dirençli bitkidir. Yapılan araştırmalar ve edinilen bilgilerden:
Gerze İlçesi'nde 200 yıl  öncesinden  zeytin bitkisi yetiştirilmektedir. İlçe Müdürlüğümüz tarafından 2005-2007 yıllarında yapılan çalışmalarda Gerze’de zeytincilik incelenerek mevcut durum ile yapılması gerekenler tespit edilmiştir.
Yapılan çalışmalardan: Gerze ilçesinde yaklaşık 7500-8000 zeytin ağacı bulunmaktadır. Zeytin ağacı varlığı: 100-150yaşında yerli çeşitler ile geçmiş yıllarda getirilen Gemlik çeşitlerinden oluşmaktadır. Yerli çeşitler: Menşei Sinop olarak bilinen çeşitlerdir, Sinop’ta zeytinin tarihinin çok eski olduğu anlaşılmaktadır.
Meyveciliğin geçmişi incelendiğinde: Bakanlık ve yerel bütçe imkanları ile binlerce meyve fidanı dağıtılmasına karşılık sadece zeytinlik olarak kurulmuş kapama bahçeler vardır.
Yöre uygun olmasına karşılık yeni bahçeler tesis edilmemektedir, mevcut bahçeler bakımsızdır. Zeytincilik konusunda yeterli takip ve girişimcilik yoktur.
Çiftçiler: Zeytincilikteki gelişmeler konusunda yeterli eğitilmemişler ve bilgileri yoktur. Uzun yıllardır devam eden geleneksel zeytin tarımı sonucunda zeytin çiçeklerine, meyvesine ve ağaçlarlarına zarar veren zirai hastalık ve zararlılar Gerze de de gelişmiş ve bunlara karşı yeterli

mücadele yapılamadığı için zeytin tarımı verimsiz bir tarım kolu haline gelmiştir. Az sayıda çiftçi zeytin üretebilmektedir ve meyvelerinde zirai zararlı etkisi vardır.

V. GERZE İLÇE MÜDÜRLÜĞÜ TARAFINDAN YAPILAN ÇALIŞMALARIN ÖZETİ

V.1. Çiftçi Eğitim Ve Yayım Çalışmaları

İlçe Müdürlüğü tarafından: 2005-2007 yıllarında yoğun olarak çiftçi eğitimi ve yayım çalışması yürütülmüş, zeytin bahçelerinin hemen tamamı gezilmiş, çiftçiler ikna edilme yoluna gidilerek, çiftçilerle işbirliği şeklinde ÖRNEK BAHÇELER tespit edilmiş bu bahçeler sıkı takip edilerek çiftçilere uygulamalı - demonstratif  olarak: Zeytinde budama, gübreleme ve zirai hastalık ve zararlılar ile  mücadele konularında görsel eğitimler verilmiştir. Çalışmalar sonucunda zeytincilik konusunda olumlu gelişmeler başlamıştır.  

V.2.  Eski  Bahçelerinin  Islahı ve Örnek Bahçe Uygulaması Çalışmaları

Örnek  bahçe ve örnek çiftçi çalışmaları ile; Yörede geçmişte kurulmuş ancak kendi haline terkedilmiş kronik hastalıklı ve düzelmez görünün almış zeytin bahçeleri çiftçilerle işbirliği yapılarak ıslah edilmiş, ekonomik üretim yapılır hale getirilmiştir. Yapılan çalışma ile çiftçiler zeytin tarımı konusunda bire bir eğitilmiştir.
Bu çalışmalar sonucunda:  Zeytin tarımı çiftçiler için gelir getirici hale gelmiştir.

V.3. Zirai Hastalık ve Zararlılara Karşı Mücadele Çalışmaları

A- ZEYTİN KARA KOŞNİLİ:  Yörede zeytin bitkisinin en önemli zararlısı zeytin kara koşnilidir. Zeytin ağaçlarının dal,  gövde sürgün ve meyvelerine yapışarak öz suyunu emerek ve bitkinin diğer hastalık ve zararlılara karşı direncini düşüren tehlikeli bir zararlıdır. Zararlı ile tekniğe uygun mücadele edilmemesi halinde birkaç yıl içinde zeytin ağaçlarını çalılaştırmakta ve kurutmaktadır.
MÜCADELESİ: Zararlının geçmişte takip edilmediği ağaçlarda mücadeleye asgari 2-3 yıl devam edilmesi gereklidir. Mücadele için uygun pestisitler seçilmeli, zararlının ekolojisi ve biyolojik gelişmesi günü gününe izlenerek uygun zamanda ve uygun tekrarlı pestisit kullanılar ilaçlamanın yapılması ve sürekli takibi gerekmektedir. Gerze zeytin bahçelerinin hemen tamamında etkili  olan zararlı ile çiftçi eğitim yayım ve örnek bahçe çalışma yöntemleri ile başarılı olunmuş, zararlının  kronikleştiği  bahçelerden şimdi ürün alınmakta, olumlu gelişmeler sonucu çiftçilerimiz bu durumu benimsemiştir. Mücadele için köyler taranarak hastalıklı bitkilerin ilaçlanması konusunda çiftçilerle bire bir görüşmeler yapılmıştır. Daha önce Koşnil zararı nedeniyle kurumaya yüz tutmuş ağaçlar yapılan gençleştirme budaması ve sonrasında zirai hastalık ve zararlılarla programlı olarak mücadele edilmesi, toprak işleme, gübreleme yapılarak 2 yıl sonrasında ağaç başına 20-25 Kg. meyve verir duruma getirilen ağaçlar vardır.

B- ZEYTİN GÜVESİ: Zeytin çiçekleme ve meyve tutumu döneminde çiçeklere ve yeni oluşan meyvelere zarar veren zeytin güvesi ile Mücadele edilmemesi durumunda; Zeytin çiçeklerine ve meyvelerine zarar vererek meyve tutumunu ve gelişmesini olumsuz  etkilemekte, verimi ve meyve kalitesini düşürmektedir.

C-ZEYTİN SİNEĞİ: Zeytinde ürünün dalında olduğu dönem boyunca zeytin meyveyesinin içine yumurta bırakarak larva oluşmasına, meyvelerin delinmesine ve dökülmesine sebep olan zararlıdır. Yeterli ve uygun mücadele edilmemesi halinde meyveye %100 kadar zarar veren,Pazar değerini düşüren, zeytin sineği zararlısı çiftçilerle  işbirliği ile yapılan örnek zirai mücadele çalışmaları ile budama ve bakım işlemlerinde örnek bahçeler oluşturularak çiftçilerin eğitilmeleri sonunda çiftçiler zeytin sineğine karşı başarılı mücadele eder hale gelmişlerdir. Zeytin sineğinden meyve zararı yok denecek seviyeye indirilmiştir.
Gerze zeytin bahçelerinin ıslahı için yapılan çalışmalardan beklenenden iyi sonuçlar alınmıştır. Zeytin bitkisinde verimde görülen peryodisite etkisi Gerze’de zeytin veriminde diğer bölgelerden daha az görülmektedir.

V.4. Gençleştirme Budamasıyla Birlikte Yeni Çeşitlerin Yaşlı Dallara Aşılanarak Çeşit Değiştirme Çalışmaları

Zeytin tarımında hayati önemi olan yaşlı ağaçların yerden belli yükseklikte uygun olarak budamaya tabi tutularak oluşan alt gövdeden sürgün çıkması sağlanır. Çıkan sürgünlerden seyreltme yapılarak uygun sürgünlerin bırakılması ile yeni ana dallar oluşturulur, diğer sürgünler çıkarılır, bu yolla bahçelerin gençleştirilmesi sağlanır. Bu yöntemle 2-3 yıl içinde meyve veren yeni ve kuvvetli bitkiler elde edilir. Bu çalışmada: Önemli konu yaşlı ağaçlara uygun çeşitler seçmek kaydı ile kesilen gövdelere aşı yapılarak bahçede istenen çeşit değişikliğine gidilme şansının olmasıdır.
İlçe müdürlüğümüz tarafından yapılan gençleştirme budaması demonstrasyonu çalışmasında, aynı bahçede çeşit değiştirme çalışması dâhilinde yaşlı dallar üzerine: 2011yılında İlçe müdürlüğümüz tarafından İzmir Bornova Zeytincilik Araştırma Enstitüsünden   sağlanan: TRİLYA ile Dünyanın en kaliteli zeytin çeşidi olarak bilinen DOMAT çeşitlerinden örnekler aşılanmıştır.

V.5.  Çiftçilere Zeytin Fidanı Temini Konusunda Çalışmalar

Zeytin bitkisinin meyve gözü oluşturması ve meyveye yatması için kış döneminde +7,2C ve

           Altındaki sıcaklıklarda 60 - 2000saat kalarak üşüme isteğini karşılaması gerekir.

                      Yeterli meyve gözü oluşumu ve gelişmesi için üşüme isteğinin karşılanması gereklidir.  

            Geçmişte Gerze ilçesine getirilen fidanlarla kurulmuş bahçelerde en önemli sorun üşüme isteği

            1000 saat ve üstü zeytin çeşitlerinin de bulunmasıdır.

                      Günümüzde üşüme isteği: 600 saate kadar düşen yeterli verimde çeşitler geliştirilmiştir.

            İlçe Müdürlüğümüz tarafından yapılan çelikten zeytin fidanı yetiştirme çalışmalarında üşüme isteği

            Yöre iklimine uygun çeşitler seçilerek fidan üretilmektedir.

             Bahçe tesislerinde: Bu durum dikkate alındığında gelecekte verim yönü ile sorun yaşanmayacaktır.

           

                               V.6. Fidan Seçimi ve Taleplerin Karşılanması.

                               Gerze İlçesi: Yöre ve mevki seçiminin iyi yapılması, uygun çeşitlerle bahçe kurulması

             Halinde zeytincilik açısından önemli üretim potansiyeli oluşturulacak iklim yapısına sahiptir.

             Üretici açısından en önemli sorun uygun fiyat ve kalitede fidan temini konusudur. Yöreye yeni

             Geliştirilen çeşitler getirilememiştir, bu giderilmesi gereken önemli bir eksikliktir.

 

VI.  GERZE S.Y.D.V.BAŞKANLIĞI İLE İLÇE MÜDÜRLÜĞÜ ORTAKLAŞA

PROJE İLE KURULAN ZEYTİN ÇELİĞİ KÖKLENDİRME SERASI VE SETİNDE

ZEYTİN ÇELİĞİNDEN FİDAN ÜRETİM ÇALIŞMALARI.

                           2007Yılında: İlçe Müdürlüğümüz tarafından geliştirilen proje ile sera ve içinde kurulan

             Alttan ısıtmalı ve sisleme sistemli projesinin: Gerze Kaymakamlığı SYD  Vakfı tarafından

             Desteklenmesi ile 2007Yılında meyve Çeliği Köklendirme yolu ile fidan üretim sistemi

            kurulmuştur.  Meyve çeliğinden fidan üretim sisteminde: Meyve dal çeliklerinin köklendiği ve

            anaç  zorunlu olmayan meyve türlerinin dal çeliklerinden kontrollü ortamda kimyasal kullanılarak

            çeliklerin köklendirilmesi yolu ile fidan üretilmektedir. ( Zeytin, kivi, nar, mersin, çiçek çeşitleri vb.)

Projelendirilen köklendirme setinde köklenmeye uygun olan meyve türlerinin çelikleri                 Tekniğine göre hazırlanmakta, köklendirme hormonu ile muamele edilmekte, set içinde kök ve gövde çürümelerine karşı fungisid ilaçlamaları yapılarak köklendirme ortamı perlit içine dikilmekte 60-70gün bekletilerek köklendikten sonra naylon poşetlere dikilmekte ve güz döneminde ücretsiz olarak çiftçilere dağıtılmaktadır. Bu yöntemle Zeytinde % 40 kivide % 50 başarı sağlanmaktadır. Bu durum teknik olarak başarılı köklenme oranıdır.

               Zeytin çelikleri hormon muamelesinden sonra gölge ortamda kısa süre kurumaya bırakılır,

   Kuruma işleminden sonra köklenme sırasındaki mantarı hastalık etkisine karşı ilaçlanır. 

Zeytin dal çelikleri sete dikim öncesi: Hazırlama, köklenmeyi teşvik edici kimyasal

            Kullanımı ve mantarı hastalıklara karşı ilaçlandıktan sonra köklendirici kimyasalla işlem

            Gören çelikler 4-6cm köklendirme ortamı içinde kalacak şekilde perlitin içine dikilir.

                      Dikim sonrası: Köklendirme ortamı nem ve sıcaklık ayarları yapılarak belli aralıklarla

            Kontrol edilmek suretiyle 60-70 gün bu ortamda köklenir. Yapılan işlemlerin tekniğe uygun

            Olması halinde köklenme % 50-60 olmaktadır. Dünyada en iyi zeytin çeşitlerinden birisi

            Olarak bilinen DOMAT zeytin çeşidi çeliklerine kimyasal uygulaması ile köklenme özelliğine

            Sahip değildir.   

                Çelikler: Gerekli ayarlamalar ile cihaz kalibrasyonları yapılarak, köklendirme ortamı nemi 

             ( sisleme), köklendirme ortamı ısısı ve mantarı hastalıklara karşı sıklıkla kontrol edilmektedir.

            Köklendirme ortamına dikilen çelikler sık aralıklarla kontrol  edilerek: ısı, nem ve

            mantarı  hastalıklar kontrol altında tutulmaktadır.

VII. GERZE’DE ZEYTİNCİLİĞİ GELİŞTİRME PROJE TEKNİK.

UYGULAMALARI.

            Zeytin ağacı ömrü ve verim yılları yüzlerle ifade edilen tek ağaçtır.                                               

           Zeytin ağacı ve meyvesi çok değerli olamsına karşılık ülkemizde  zeytin tarımı çoğunlukla fakir ve kıraç alanlarda  yapılmaktadır. Diğer meyvelerin yetişmediği ve meyve veremediği alanlarda meyve verme özelliğine sahiptir. Ancak gerçek verimlilik için toprak isteği önemlidir. Toplam ağaç varlığı ile Dünya 4.sü olan ülkemizde eski bahçeleri ıslah ederek ve modern yöntem ve çeşitlerle yeni bahçeler kurarak zeytincilikte: Karadeniz ve Kafkaslar bölgesinde gelecekte söz sahibi olacak adımları atmalıyız.  

            Yeni tesis kurulurken: Ağaçların verimsizlik periyodunu olduğunca kısaltmaya çalışmak,verimin yüksek olacağı arazileri tercih etmek, mekanizasyona uygun bahçeler kurarak zeytin tarımında maliyetleri düşürmek, ileride olumsuzluk olacak arazilerde zeytin tesisi kurulmamasına dikkate edilecektir.

 

                        VII.1.Zeytin İklim ve Toprak İsteği.

                        Zeytin bitkisi: Ilıman iklim ister, sıcaklığın -7 derecenin yıllık yağışların 400mm

  Altına  düştüğü yerlerde ekonomik anlamda zeytincilik yapılamaz. Yıllık ortalama yağış 700-

  800mm olmalıdır. Zeytin bitkisinin verimli olabilmesi için soğuklama ihtiyacının karşılanması gereklidir. Zeytinde soğuklama ihtiyacı: 7,2 derece sıcaklığın altında 60-1200saat kalma isteği çeşitler vardır.

Soğuklama ihtiyacını tamamlayan bitkiler  Nisan-Mayıs aylarında iki yıllık dalcıklar üzerinde çiçek açarlar. Tam çiçeklenmeden 25 gün sonra döllenen çiçeklerden meyveler oluşur. Temmuz’da küçük saçma, Ağustosda fındık büyüklüğüne ulaşır ve yağ birikimi başlar.

           Toprak: Kalkerli, kumlu, derin, süzek ve besin maddesince zengin topraklardan hoşlanır. Yeterli nem olması halinde 75cm derinlikte topraklarda yetişir. Ağır topraklarda saçak kök oluşturamaz, hafif topraklarda besin yetersizliği görülür.           

  Taban  suyu 1m yakın topraklarda zeytin tarımı yapılamaz. Zeytin her dem yeşil bir bitkidir.  Yıl içinde 3-4 haftadan fazla su oturan topraklarda zeytin tarımı yapılamaz, %45 den daha meyilli arazilerde zeytin tesisi kurulmamalıdır.                           

 

 VII.2.Arazinin Hazırlanması.

            Arazi zeytin tarımına mani olacak engellerden temizlenir. Toprak işleme dikimden hemen önce ve 90-100cm derinlikte olmalıdır. Derin sürülelen topraklarda arazi yapısına bağlı olarak su birikimini engellemek için drenajın sağlanmasına dikkat edilmelidir.

 

                           VII.3.Çeşit Seçimi.

            Yapılacak  tesislerde çeşit seçiminde; İklim ve toprak özellikleri dikkate alınacak, soğuklama isteği düşük olan, bölge ikliminde en kısa sürede meyveye yatacak, periyodisite göstermeyecek, bölgede tutulacak çeşitler seçilecektir. Bahçelerde %10-15 oranında dölleyici çeşitler bulunacaktır.

            Seçilecek çeşitlerde; Yağlık, yeşil zeytin, sofralık  ve salamuralık özelliklerine dikkat edilecektir. En önemli konu olarak; Tesiste dölleyici çeşitlerin bulunmasına dikkat edilecektir. Uygun dölleyici çeşitlerin olmaması verimi tehlikeye atar.

                          VII.4.Fidan ve çeşit seçimi.

            Kurulacak tesisler 2-3 yaşındaki fidanlarla kurulacak, bahçelerin aynı yaştaki fidanlar olması dikkate alınacaktır. Kullanılacak fidanların ismine doğru ve erken verime yatan çeşitlerden alınan

            çeliklerden üretilen fidanlardan olması,normal gelişme göstermiş, hastalık ve zararlı bulunmayan, kök ve dalları zararsız fidanlar olması sağlanacaktır.

                Kuraklık şartlarında aşılama ile üretilen fidanlar dikkate alınacaktır.

Fidanların verimli ve zirai hastalık ve zararlılardan ari klonlardan elde edilmiş olmaları  sağlanacaktır.

                       Çalışmada Kullanılacak Çeşitler.

 a)DOMAT: Soğuklara dayanıklıdır, birinci sınıf sofralık çeşitlerdendir, çekirdeklerinin

Çıkarılması kolaydır, çekirdek çıkarılmasında kullanılan basit el makinaları  piyasada vardır. En küçük meyveleri yağ olarak işlenir, yağ oranı düşük ancak saf olarak işlenmesi halinde bilinen en kaliteli yağı verir.

                        Çekirdeği çıkarılarak içi doldurulmaya, çizim yapılarak salamuraya uygun çeşittir. Hiç siyahlaşmaz, yeşil tüketilir. Erken hasada gelen çeşittir. Ağaçları kuvvetli gelişir. Gerze iklimine uygundur. Çelikleri köklenmez aşı ile çoğaltılır. Meyveleri en iri olan zeytin çeşididir. Kaliteli olması için mutlaka sulama ister.

  b)AYVALIK:   Pembe olumda çizilerek salamura yapılmaya en uygun çeşittir. Yeşil olumda kırılarak salamurası yapılır. Siyahlaşınca en iyi siyah yağlık ve sofralıktır. Yağ kalitesi ve aroması en iyiledendir.

c)GEMLİK: Ağaçları kuvvetli gelişir. Siyah sofralık çeşittir, Gerze ilçesinde de yaygındır.

      Yapılacak çalışma için  getirilecek çeşitler, Akdeniz ve Dünya zeytinciliğinin en önemli üç çeşididir.

            Dikim. Şekli olarak arazinin, toprağın yapısı ile meyil durumu dikkate alınarak kare, dikdörtgen, üçgen ve tesviye eğrilerine göre dikim yapılacaktır.

            Dikim aralık ve mesafelerinin belirlenmesinde: Dikilerek çeşitler önemlidir.  Domat çeşidi; 7m X 7m, Ayvalık çeşidi; 6m x 6m, Gemlik çeşidi; 5m x 5m olarak dikim yapılacaktır.  

           Dekardan elde edilecek ürün yeşil aksam miktarı ile doğru orantılıdır, yeşil örtü artınca üründe artmaktadır.

            Zeytincilik konusunda yapılan araştırmalardan dekara 40 ağacın üstüne çıkılmasının zararlı olduğu tespiti ile yapılacak çalışmada dekara azami 40 zeytin fidanı dikilmesi hesaplanmaktadır.

Yapılacak dikimde kök yapısının genişliği ile: Tüm alanın kaplanması durumunda ağaçlar arası rekabet nedeniyle verimde düşme olacağı dikkate alınacaktır.

             Bu durumar dikkate alınarak fidanlar arası dikim mesafeleri en az 5m X 5m olarak  sadece Gemlik çeşidi dikimi yapılacak dğer çeşitler  daha mesafeli dikilecektir.  

            Dikimde: Ağaç sıralarının hakim rüzgarların istikametinde olmasına, meyilli arazilerde sıraların meyile dik olması sağlanacaktır.

                        VII.6.Dikim Çukurlarının Açılması ve Dikime Hazırlanması.

                        Dikim çukurları sıra halinde, kare şeklinde:80cm boyutlarında ve 80 cm derinliğinde açılacaktır. Çukurlar açılırken üst kısımdan çıkan 40cm toprak bir tarafa, alttan çıkan 40 cm toprak bir tarafa ayrı olarak konulacaktır.

Bu işlem dikim tarihinden bir ay önce yapılacaktır. Zeytin bitkisi 3-4 yıl kuvvetli kazık kök yapar sonrasında yeşil aksamını geliştirir. Yeşil aksamın geniş ve kuvvetli olması daha yüksek verim demektir.

   VII.7.Fidanların Dikimi.

                     Dikim için naylon poşet içindeki fidanların tercih edilmesine çalışılacaktır. Dikim öncesi toprağın dağılmaması ve köklerin hava ile temasının önlenmesi için poşetler sulanacak,açılan çukurdan bir kenara konan 40cm lik üst toprak  1/ 3- ¼ oranında yanmış çiftlik gübresi, 200gr. %21 Amonyum sulfat, 200gr. TSP, 250gr. Potasyumlu gübre  ile karıştırılarak çukurun alt kısmına konulacak, üzerine az miktarda ham toprak konularak dikilen fidanın köklerinin gübreli toprakla direk teması  engellenecektir.

  

            Daha sonra fidan dikkatli olarak  poşetten çıkarılarak tam hizada ve çukurun orta kısmına gelecek şekilde dikim yapılacak ve üst kısım ham toprak ile doldurularak boşluk kalmaması için hafif baskı uygulanarak toprak sıkıştırılacaktır.

Dikim sonrası her çukura 40-50litre can suyu verilecektir. Fidanalrın sarsıntı geçirmemesi için sık sürgünler var ise alınacak uzun olan sürgünler var ise aynı seviyede olacak şekilde kısaltılacaktır.

                          VII.8.Dikim Sonrası Fidanların Bakımı.

            - Fidanlarda yara ve kesim yerleri hastalıklardan korunmak için macunlanacaktır.

            - İlk yıllarda bol sulama yapılacaktır.

            - Öncelikle ağaç kök  bölgesi temizliği dikkate alınarak  yabancı bitkiler temizlenecektir.

            - Fidanların çevresine yapılan çanaklarda sulamadan oluşan kaymak tabakası kırılacaktır. 

- Her yıl mutlaka  azotlu gübreleme ve gerektiğinde diğer kimyasal gübreler verilecek, hastalık zararlı mücadelesi gerektiği kadar tekrarlı yapılacaktır.

            - Dikilen fidanlara gelişmelerine bağlı olarak 2-3 yıldan sonra şekil verme budaması yapılacaktır.            

VII. 9. Fidanların  Üç Yaşından Sonraki Ağaçların Budanması ve Terbiyesi.  Gelecekte yüksek verimli ve kuvvetli bahçe oluşması için, üç yaşından sonra dalların

aynı düzeyde olması, gerektiği kadar ana dal oluşumunu sağlayacak ve verimi geciktirmeyecek

şekilde dalların oluşması sağlanacaktır. Genç bitkilerde ağır budamalardan kaçınılacaktır.

         Genç ağaçlarda: Bir gövde ve 4-5 ana dal oluşturulması dikkate alınacak, 60cm yükseklikte gövde bırakılarak ayrı noktalardan çıkan  4-5 anadal seçilecektir. Dipten itibaren gövdeden kuvvetli olarak çıkan sürgünler yaz boyunca temizlenecektir. İkinci yıldan itibarende bırakılan dallar dışında cıkan sürgünler temizlenecek. İleride biribiri içine giren dallar azar azar temizlenir.

                     VII.9.1. Budamanın Zamanı.

         Budamalardan oluşan yaralar nediyle ağaçlar kış soğuklarından ve güneşin yakıcı etkisinden etkilenirler, Gerze de ılıman iklim hakim olduğunda kış soğuklarının olumsuz etkisi beklenmemektedir. Budamalar  bitkilere su yürümeden ve besin harcaması başlamadan önce İlbahar başlangıcında  yapılacaktır.

 

                       VII.10.Sulama.

                     Yöremizde uzun yıllar yağış ortalaması 677mm civarında dır.  Zeytin için gerekli yıllık yağış miktarı 800-1000mm civarındadır. Yöremizde yıllık yağışlar daha çok kış aylarında görülmektedir. Zeytin bitkisinin gelişme dönemi olan Mart- Eylül ayları arasındaki doğal yağışlar zeytinde iyi bir verim için yeterli değildir.  Bu durum sulamayı gerekli hale getirmektedir.

         Zeytinde sulama için: Gelişme dönemi içindeki kritik dönemler dikkate alınarak sulama planmalıdır. Ülkemizde zeytin bahçelerinin sadece % 5 sulanmaktadır. Verim düşüklüğünün ana sebebi  sulama yetersizliğidir.

 

 

 

         Sulamalar:

·         Vejetasyon başlangıcından  çiçeklenme tamamlandıktan 15 gün sonraya kadar olan devre(Nisan –Mayıs) döneminde yağışların yetersiz olması halinde sulama yapılarak yılın ürün miktarı ve kalitesi artıldığı gibi gelecek yılın ürünü içinde faydalı durum yaratılır.

·         Meyve oluşumunun başlangıcından ( Haziran sonu- temmuz başı ) yapılan sulama o yılki randımanı  ve verimi çok olumlu etkilemektedir.

·         Meyvenin renk değişimine kadar : Olan  gelişme devresinde sulama özellikle sofralık çeşitlerde çok faydalı olmaktadır.

  Çalışmamızda: Sulama şekli olarak  damlama veya kök boğazında oluşturulan çanağa su verilmesi   şeklinde planlanmaktadır.

                  Sulama zamanının pratik olarak tespiti: Geçici yaprak pörsümesi, Yaprak renginin normale göre koyulaşması ve özellikle sürgün ve meyvede gelişmenin yavaşlaması ile anlaşılmaktadır.            

                          VII.11.Zirai Zararlılar ile Mücadele.

                        Yöremizde öncelikle zeytin bitkisinde görülen: Zeytin kara koşnili, zeytin güvesi ve zeytin sineğine ve gerektiğinde diğer zararlılara  karşı kontrollü olarak mücadele yapılacaktır.

                          VII.12.Zirai Hastalıklara Karşı Mücadele.

                        Ülkemizde zeytinlerde görülen zirai hastalıklardan sadece zeytin halkalı leke hastalığ  Gerze de görülmekte ancak kayda değer zarar vermediği için ilaçlama yapılmamaktadır. Ülkemizde görülen dal kanseri, zeytin antraknozu , macrophoma fungusu ve karaballık hastalıkları  kayda değer görülmemiştir.

                        Yapılacak çalışma ile bu hastalıkların yöreye bulaşmaması için gerekli bitki koruma ve bitki nakil önlemlerine dikkat edilecektir. 

                                    VIII.3. VERİM VE HASAT.

           Kurulacak bahçelerden 5. yıldan itibaren her  yıl artan miktarlarda meyve alınacaktır.

            Kurulacak zeytin tesislerinde verim hesabı normal bakımda 10 yaşındaki zeytin bitkisinden alınacak meyve dikkate alınarak yapılmak durumunda olup hesaplama buna göre yapılmıştır.  

            Tozlanma ve döllenme kayıpların olmaması için: Bir dekar içinde: 20 ağaç domat, 2 ağaç gemlik ve 4 ağaç ayvalık çeşitleri karışık dikilecektir.

            a)  Domat çeşidi ağaç başına 80Kg ve bir dekarda 20Ağaç  bulunacak: 1600Kg   

            b)  Ayvalık çeşidi; 60Kg ve bir dekarda 4 ağaç bulunacak……………:   240Kg

            c)  Gemlik çeşidi; Ağaç başına 40Kg ve dekarda 2 ağaç bulunacaktır.:     80Kg        

                  Ve dekara verim: 1.920 Kg olacaktır.

            Piyasa fiyatları olarak: Türkiye ortalaması dikkate alındığında 1kg zeytin; 2,00Tl çiftçinin eline geçen fiyat kabul edilmelidir.

Buna göre bir dekarın toplam gayri safi geliri: 1.9200Kg X 2,00Tl =  3.840,00Tl eder. 

Çalışma ile yaratılacak toplam gayri safi gelir miktarı: 75Dekar X 3.840,00Tl = 288.000,00Tl yıl eder.

                    VllI.4. Fayda  /  Maliyet  Oranı: 288.000 /  16.875,00 TL+ 3.225,00TL = 14,0                                       

            Buna göre yapılan yatırım:  14 Katından fazla gelir getirecektir.

                               X. PROJENİN SÜREKLİLİĞİNİN DEĞERLENDİRMESİ.

           Gerze ilçesinde: 150-200Yıldan buyana zeytincilik yapılmaktadır, yaşlı vatandaşlardan ve tarihi bilgilerden  geçmişte zeytin yağı çıkarma işlemi yapılmış olduğu da  biliniyor. 1956Yılında Gerzede meydana gelen büyük yangından sonra. Gerze için belirlenen şu anki yerleşim merkezinden çok sayıda  zeytin   ağacının kesildiği bilinmektedir.

     Gerze’de: Zeytin bitkisi ilçenin kuzey rüzgarlarına kısmen kapalı olan; Akgüney, Hacıselli,Yenikent, Yamacık, Çakallı, Hızarçayı, Abdaloğlu, Belören, Yaykıl,Sarıyer, çırnık, Kabanlar  köylerinde özellikle Nisan-Mayıs aylarındaki kuzey rüzgarlarından muhafazalı mevkilerinde sorun yaşanmadan yetişmekte ve verimli olmaktadır.

     İlçe Müdürlüğümüz  çiftçi işbirliği ile yapılan çalışmalar da mevcut yaşlı bahçeler ile ilgili önemli modernleştirme çalışmaları yürütülerek yaşlı  bahçelerden hastalık ve zararlılardan ari bakımlı ve verimli zeytin bahçeleri elde edilmiştir.

Gerzede: Zeytin ağaçları normal verim çağında ağaç başına sulanmadan 30Kg ve daha yukarı ürün vermekte ve heryıl kabul edilebilir verim seviyesindedir. Yapılan çalışmalarla Gerzede zeytin tarımının gelir getirici tarım kolu olduğu çiftçiler tarafından kabul edilmiştir.   

     Yapılan çalışmalardan: Çiftçiler için en önemli sorunun  yöreye uygun yeni çeşitlerin uzun zamandır getirilmemiş olmasıdır.         Yapılan çalışma bu sorunu çözecektir.

 SYDV Başkanlığı  desteği ile yapılan zeytin çeliği köklendirme seti sistemi ile her yıl bir miktar zeytin fidanı üretilmekte ve çiftçilere bedelsiz olarak  dağıtılmaktadır.

  Bu çalışmada: Öne çıkan sorun  çeşit ve kalite olarak köklenmeye uygun nitelikli çelik bulunamamasıdır, yapılan çalışma ile iyi çeşit anaç bahçeler oluşacağı için bu sorun  çözecektir.

  Ülkemizde mevsiminde  yeşil  zeytin kg 2,00Tl den pazarlanırken Gerze’de  yeşil zeytin 3,50-

 4,00Tl/Kg altına düşmemiştir. Aile ihtiyacına dönük ve siparişle  salamura   zeytin olarakta    pazarlaması yapılmakta, çiftçilerimiz tarafından ilçe dışına da gönderilmektedir. Zeytin tarımından gelir elde eden çiftçilerimiz için zeytincilikte meydana gelen gelişme memnuniyet vericidir.

Gerze Gündem Haber